Browse our books below. You can also search for books.
[ SOLD OUT ] WILLEMSEN, M., Kluizenaar zonder God. Friedrich Nietzsche en het verlangen naar bevrijding en verandering. Boom, Amsterdam, n.d.(>1997). 259p. Paperback. Trade publication of dissertation.'Willemsen beschouwt 'Also sprach Zarathustra' als Nietzsche's belangrijkste werk. Zelf noemde hij dit boek het 'vijfde evangelie', en het doet inderdaad veelvuldig denken aan de bijbel, alleen al in het taalgebruik. Zarathustra treedt op als een alternatieve Jezus, zoals Willemsen laat zien. Maar het zoeken naar God is vervangen door het zoeken naar het goddelijke in de mens zelf. Zarathustra kondigt de komst van de Uebermensch aan, die de plaats van God zal innemen. En hij preekt niet de hoop op een gelukzalige toekomst, maar juist de verabsolutering van het heden, in de moeilijk te bevatten leer van de 'eeuwige wederkeer van hetzelfde'. Zarathustra's levenswijsheid komt neer op een volledige levensaanvaarding. Hij zet het christendom (althans zijn eigen, sterk door Schopenhauer beïnvloede interpretatie daarvan) op zijn kop: het leven is niet om te huilen maar om te lachen. Als Jezus langer had geleefd zou hij misschien 'hebben leren leven en geleerd hebben van de aarde te houden - en het lachen erbij!' Is hier dan de 'grote gezondheid' bereikt? Toch niet. De tweeëenheid Nietzsche/Zarathustra heeft in Willemsens boek niet het laatste woord. Zij wijdt haar slothoofdstuk aan een van de Dionysus-dithyramben, onderdeel van Nietzsches laatste publicatie. Dat gedicht, waaraan ook de titel van het proefschrift is ontleend, is een zeer pessimistische evaluatie van de toestand waarin Zarathustra terecht is gekomen. Al diens zelfkennis heeft hem alleen maar ellende opgeleverd, een 'beklemmende, ziekmakende eenzaamheid', in de woorden van Willemsen. Nietzsche lijkt zijn eigen ideaal te hebben ontmaskerd, tot zijn ontgoocheling. In de beschrijving daarvan lijkt ook Willemsen eigen, ontkennende antwoord te liggen op haar vraag of Nietzsches filosofie wel leefbaar is. De persoon Nietzsche was te kwetsbaar om de leer van de filosoof Nietzsche te kunnen naleven. Terecht acht Willemsen het te makkelijk om zijn beroemde waanzin, die vlak na het schrijven van dithyramben intrad, als een logisch gevolg van zijn denken te beschouwen. Maar die waanzin zou volgens haar wel kunnen worden opgevat als een metafoor, 'voor het niet meer kunnen uithouden van het conflict tussen hoofd en hart'. Willemsen heeft een mooie ontwikkelingslijn geschetst, zij het bij gratie van de weglating. Nietzsches leer van de wil tot macht, te beschouwen als alternatief voor de christelijke godsleer, komt bij voorbeeld nauwelijks aan de orde. Maar juist in deze beperking toont zij zich een meester. Een gering aantal welgekozen teksten van Nietzsche brengt zij tot leven door uitgekiende analyses en overtuigende interpretaties. De 'wanhoop van de Nietzsche-onderzoeker', waar zij in de proloog van rept, is van het resultaat niet af te lezen. (HANS DIJKHUIS in Trouw, 12.06.96). (Antiquarian) (approx. delivery time: undeliverable) ISBN: 9789053523193