Browse our books below. You can also search for books.
CLAES, P., Zwarte zon. Code van de hermetische poëzie. Vantilt, Nijmegen, 2013. 224p. Paperback. Nice copy. 'Niets is zo helder en tegelijk zo duister als de zon. Het zonlicht zelf verblindt, alleen een eclips maakt het zichtbaar. Voor de hermetische poëzie geldt dezelfde paradox. Als een zwarte zon schittert haar zin pas door afwezigheid.' Dat is de eerste alinea van Paul Claes' nieuwe boek: Zwarte zon, code van de hermetische poëzie. Claes zet in een lucide stijl uiteen hoe je moeilijke, hermetische poëzie kunt ontsleutelen: 'Lezen is steeds ontcijferen. Wie de sleutel niet heeft, staat voor een gesloten deur. (...) Een moeilijk gedicht bestaat bij de gratie van het geheim. Het plezier van de lezer bestaat erin dat raadsel te ontsluieren.' Hierbij legt Claes een verfrissende hekel aan de manier waarop het literatuuronderwijs de laatste decennia functioneert aan de dag: 'De Rousseau-achtige opvattingen die tegenwoordig in het literatuuronderwijs en in het cultuurbeleid opgeld doen, ontkennen deze evidenties. Iedere kleuter wordt als een kunstenaar in de dop gezien. Iedereen zou n staat zijn zonder voorkennis cultuurproducten te consumeren. Elke vorm van initiatie wordt als doctrinair, elitair en contra-emancipatorisch afgewezen. De gevolgen voor deze doorgeschoten romantiek zijn dagelijks te merken. Cultureel simplisme en pueriel populisme voeren de boventoon in de media. Alles wat niet hapklaar is, wordt gecensureerd.' Ik ben pas op bladzijde zestig, overigens, maar die zijn alleen al de moeite waard vanwege citaten als het bovenstaande. De uitwerking van wat Claes tot nu toe in theorie heeft neergezet moet nog komen. Maar ik kon, zonder me te bezondigen aan cultureel simplisme of pueriel populisme, nu al zeggen dat dit een boek is waar elke lezer onmiddellijk kennis van moet nemen. Zo helder en met zoveel kennis van zaken worden ze nauwelijks gemaakt. Claes is echt een leraar van de oude stempel: iemand die inzicht verschaft via het doorgeven van kennis. Nog één citaat, tot slot; een mooie observatie en precies de spijker op de 'experimentele' kop: 'De twintigste-eeuwse avant-garde wil de politieke revolutie ook in de poëzie doorvoeren en creeërt zo een experimentele poëzie die steeds cryptischer wordt. Vreemd genoeg verzet ze zich tegelijk ook tegen iedere inwijding van de lezer. Hermeneutisme wordt zodoende een doel op zichzelf. Wellicht is de tijd gekomen om tegenover dit anti-intellectualisme een nuchtere technische analyse van de moderne poëzie te stellen.' (CHRÉTIEN BREUKERS, De Contrabas, 16.05.2013). € 17.50 (New) ISBN: 9789460041105